ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΤΟΥ ΦΕΡΕΫΝΤΟΥΝ
του Γρηγόρη Χαλιακόπουλου
Σκηνοθεσία: Κατερίνα Βαρδακαστάνη

"Το Ταξίδι του Φερεϋντούν", το βιβλίο του Γρηγόρη Χαλιακόπουλου, που έχουν αγαπήσει πάνω από 40.000 παιδιά και έχουν συζητήσει με τον συγγραφέα στους χώρους των σχολικών τάξεων, ζωντανεύει για πρώτη φορά στο Θέατρο Κνωσός, σε μια παράσταση που συνδυάζει την τέχνη του Θεάτρου για παιδιά με την τέχνη του Σύγχρονου Χορού και το Video Art.

Η ποιητική ατμόσφαιρα του βιβλίου, μέσα στην παράσταση, με την ιδιαίτερη επιμέλεια και προσαρμογή του ίδιου του συγγραφέα, δημιουργεί στη σκηνή ονειρικές εικόνες και συνθέτει φανταστικές καταστάσεις που μας μεταφέρουν άμεσα και δυναμικά την προσπάθεια που κάνει ο κάθε άνθρωπος να πετύχει στο ταξίδι της ζωής του.

Το βιβλίο "Το Ταξίδι του Φερεϋντούν" (εκδόσεις Καλειδοσκόπιο), με συνεχείς επανεκδόσεις από την πρώτη του έκδοση το 2013, έχει διαγράψει μια ξεχωριστή πορεία στην Παιδική και Εφηβική Λογοτεχνία και κυρίως έχει κερδίσει τις καρδιές των μαθητών. Μέσα από τα μηνύματα της γραφής του, ο συγγραφέας προσπαθεί να δημιουργήσει πολιτισμικά ερεθίσματα στη συνείδηση των μαθητών, αναδεικνύοντας ζητήματα όπως είναι η ομορφιά της διαφορετικότητας, η δύναμη της αλληλεγγύης, η αυτοπεποίθηση που προσφέρει η γνώση, καθώς και το προσφυγικό και μεταναστευτικό ζήτημα που απασχολεί εκατομμύρια συνανθρώπους μας, εξ αιτίας των πολέμων σ' ολόκληρο τον κόσμο.
Το βιβλίο προκρίθηκε για το Κρατικό Βραβείο του 2013 ενώ κατέλαβε τη δεύτερη θέση στον Πανελλήνιο Διαγωνισμό του Αναγνώστη.

Η εικονογράφηση του βιβλίου αποτελεί έργο της Περσίδας ζωγράφου Φιρουζέ Αχλαγί. Μέσα στις σελίδες του, απεικονίζεται η ιστορία του Φερεϋντούν, εμπνευσμένη από την περσική τεχνοτροπία. Επίσης και η παράσταση ακολούθησε τόσο ενδυματολογικά όσο και μουσικά την περσική κουλτούρα, έτσι ώστε να γνωρίσουν οι μαθητές ανά την Ελλάδα την ποίηση, τα έθιμα αλλά και τα μουσικά ακούσματα του ήρωα του βιβλίου.

Η σκηνοθέτης του έργου Κατερίνα Βαρδακαστάνη, σεβόμενη την πολιτισμική παράδοση και την αξιολογική υπόσταση του Άλλου λαού, φρόντισε να συμπυκνώσει και να αποτυπώσει επί σκηνής τα σπουδαιότερα σημεία του έργου, ώστε μέσα από μηνύματα κατανοητά και επίκαιρα, να δημιουργήσει ερεθίσματα σκέψης και ωφέλιμου προβληματισμού στους μαθητές.

Βασικός στόχος της παράστασης είναι εκτός του ψυχαγωγικού σκοπού, να προωθήσει έννοιες που στηρίζουν και θεμελιώνουν τον πολιτισμό και διευρύνουν τους ορίζοντες των παιδιών και των νέων ανθρώπων.

ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΕΡΓΟ

O Φερεϋντούν είναι ένα παιδί που ζει ειρηνικά στο Χοραμσάρ της μακρινής Περσίας. Η καθημερινότητά του αλλάζει ξαφνικά όταν αρχίζει ο πόλεμος Ιράν- Ιράκ και η πόλη του καταστρέφεται από τις επιθέσεις και τις βόμβες. Ο Φερεϋντούν χάνει τα πάντα. Το μόνο που καταφέρνει να σώσει από τα ερείπια είναι ένα μικρό βιβλιαράκι που του είχε χαρίσει ο πατέρας του πριν την καταστροφή. Και το "Ταξίδι του Φερεϋντούν" ξεκινά μέσα από εμπόδια, δυσκολίες και την αγωνία για το άγνωστο. Ένα ταξίδι επιβίωσης αλλά και αυτογνωσίας. Συνοδοιπόρος του ο αγαπημένος του χαρταετός. Εκείνος του φωτίζει το δρόμο και του δίνει κουράγιο στις καθημερινές στιγμές μοναξιάς και φόβου που βιώνει ως ασυνόδευτο προσφυγόπουλο.

Τελικός του προορισμός η Ελλάδα. Και το ταξίδι της ζωής του Φερεϋντούν συνεχίζεται, όπως μας λέει ο αφηγητής, μέσα από τις αντιξοότητες και τις επιτυχίες που δημιουργεί ο ίδιος ο άνθρωπος αλλά και τις συνθήκες που αντιμετωπίζει. Ένας αγώνας λοιπόν, μια μάχη που δίνει σε μόνιμη βάση ο Φερεϋντούν, τόσο κατά την διάρκεια του ταξιδιού του στα αχανή βουνά της Περσίας και της Τουρκίας, όσο και στους δρόμους της Αθήνας, όταν πλέον εγκαθίσταται στη χώρα μας. Με αξιοπρέπεια και αυτοσεβασμό ο Φερεϋντούν, αντιμετωπίζει την πείνα, το κρύο, τον ρατσισμό, αλλά και την ημιμάθεια εκείνων που αγνοούν ότι η ζωή στηρίζεται στην ομορφιά της διαφορετικότητας. Γιατί αν όλοι οι κήποι ήταν γεμάτοι από ίδια λουλούδια, αν οι άνθρωποι και τα ζώα είχαν την ίδια όψη, δεν θα υπήρχε κανένα ενδιαφέρον σ' αυτό τον κόσμο.

Αυτό υποστήριζε πάντα και ενίσχυε με τα λόγια του, τα ποιήματά του, τα παραμύθια του και τις μεταφράσεις του, ο Φερεϋντούν Φαριάντ, ο ποιητής που έζησε κι αγάπησε την Ελλάδα ως δική του πατρίδα. Σήμερα λοιπόν, μέσα από την παράσταση του Θεάτρου Κνωσός "Το ταξίδι του Φερεϋντούν", ήρθε η εποχή να τον αγαπήσουν τα παιδιά και οι νέοι. Για να μάθουμε όλοι μας ότι οι τρεις λέξεις που του έμαθε η μητέρα του όταν ήταν παιδί, μπορούν να φωτίσουν και τα δικά μας ταξίδια: "Φερεϋντούν, ν' αγαπάς το Φως, την Ομορφιά και τη Γνώση".

ΦΕΡΕΥΝΤΟΥΝ ΦΑΡΙΑΝΤ: Ο ΠΕΡΣΗΣ ΠΟΙΗΤΗΣ

Ο Φερεϋντούν Φαριάντ (6 Δεκεμβρίου1949 - 5 Φεβρουαρίου 2012) ήταν Ιρανός ποιητής, συγγραφέας παιδικών βιβλίων και μεταφραστής, μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Συγγραφέων. Γεννήθηκε στο Χοραμσάρ της Περσίας ως Φερεϋντούν Ραχίμι. Είχε κάνει πανεπιστημιακές σπουδές στην Τεχεράνη. Ήρθε στην Ελλάδα το 1980 και συναντήθηκε με τον Έλληνα ποιητή Γιάννη Ρίτσο στη Σάμο. Στη συνέχεια γύρισε στην πατρίδα του, όπου είχε ξεσπάσει o πόλεμος του Ιράν με το Ιράκ και επέστρεψε στην Ελλάδα το 1985 μετά την ολική καταστροφή της γενέτειράς του.
Από τότε ζούσε και εργαζόταν στην Αθήνα. Είχε λάβει την ελληνική υπηκοότητα.

Στην Αθήνα σπούδασε νεοελληνική φιλολογία και αρχαία ελληνικά. Ο Φαριάντ μιλούσε περσικά, αγγλικά και γαλλικά. Τα έργα του έχουν μεταφραστεί στα αραβικά, στα αγγλικά και στα γαλλικά. Στην Περσία είχε εκδώσει ποιητικές συλλογές και πολλές μεταφράσεις Ελλήνων και ξένων ποιητών. Είχε βραβευθεί από την Ελληνική Εταιρεία Μετάφρασης Λογοτεχνίας και από την Ευρωπαϊκή Εταιρεία Επιστημόνων. Ο Πέτρινος Χρόνος είναι ένα ογκώδες (1100 σελίδες) δίγλωσσο (ελληνικά και περσικά) έργο, που έγινε πραγματικότητα μετά από εκτεταμένη συνεργασία του Φαριάντ με τον Ρίτσο, με τον οποίο συνδέθηκε με μακρόχρονη φιλία. Πρόκειται για το μεγαλύτερο σε έκταση δίγλωσσο έργο του ποιητή της Ρωμιοσύνης που έχει εκδοθεί παγκοσμίως. Η επίμοχθη προσπάθεια του Φαριάντ στην όσο το δυνατόν πιστότερη και εμπνευσμένη μεταφορά του έργου του Ρίτσου, υπερπηδώντας τα γλωσσικά και εκφραστικά εμπόδια υπό την επίβλεψη και καθοδήγηση του ίδιου του Ρίτσου, δημιούργησε έναν πολύτιμο συνδετικό κρίκο ανάμεσα σε δύο πολιτισμούς με βαθιές και παλαιές ιστορικές συγγένειες. Του άρεσε να αποκαλείται Πέρσης και όχι Ιρανός, γιατί ο Γιάννης Ρίτσος μια μέρα του είχε πει: «Θα λες είμαι Πέρσης και θα καμαρώνεις, γιατί οι Έλληνες και οι Πέρσες συνδεόμαστε ιστορικά από την εποχή των Μηδικών Πολέμων». Αποσπάσματα ποίησης του Φαριάντ, που είχε μεταφράσει ο ίδιος ο Ρίτσος στα ελληνικά, διδάσκονται σε ανθολόγια του Δημοτικού Σχολείου.

ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ

Μέσα από το Ταξίδι του Φερεϋντούν, ταξίδεψα κι εγώ. Βίωσα τη φυγή, τον πόλεμο, το χτυποκάρδι του πρόσφυγα, τον πόνο του μετανάστη.

Συνταξιδέψαμε στα ψηλά βουνά, τα δάση, τα ποτάμια και τα οροπέδια της Περσίας. Αγκαλιαστήκαμε και γίναμε ένα κορμί, μια ψυχή, καθώς περνούσαμε τ’ αφρισμένα κύματα του Αιγαίου πάνω στη λαστιχένια βάρκα μας.
Τον ακολούθησα παντού. Έζησα τη θλίψη του όταν ο ρατσισμός τού χτυπούσε την πόρτα. Είδα στο βλέμμα του την απογοήτευση όταν πεινούσε και κρύωνε, αλλά περπάτησα και στους φωτεινούς δρόμους που άνοιγε η ποίησή του.
Τι τύχη να έχεις συνοδοιπόρο σου εκείνον που κατόρθωσε με την δύναμη της πένας του και το μεγαλείο της καρδιάς του να συγκινήσει δυο λαούς: τον περσικό και τον ελληνικό.
Τι μαγικό που ήταν το ταξίδι μου μαζί του!

Φερεϋντούν, σου οφείλω τη γνώση για όσα δεν ήξερα αλλά και την ομορφιά με την οποία οι λέξεις ντύνουν τα όνειρα.
Μα πάνω απ' όλα, σ' ευχαριστώ για την αγάπη που πήρα απ' τα παιδιά. Εσύ, ήσουν η αιτία!
Γιατί το ταξίδι σου, φίλε Φερεϋντούν, υπήρξε και παραμένει ταξίδι όλων μας...
Γρηγόρης Χαλιακόπουλος

ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΣΚΗΝΟΘΕΤΗ

Το Ταξίδι του Φερεϋντούν είναι μια παράσταση που ισορροπεί ανάμεσα στο όνειρο και την πραγματικότητα. Η μυθοπλασία στηρίζεται στην πραγματική ζωή του Φερεϋντούν Φαριάντ, του Πέρση ποιητή που έζησε και δημιούργησε στην Ελλάδα. Ο ήρωάς μας είναι ένα δωδεκάχρονο αγόρι. Η ιστορία που παρακολουθούμε στη σκηνή, έχει όλα τα γνωρίσματα που συνθέτουν ένα δυναμικό φαντασμαγορικό παραμύθι. Παρακολουθούμε την διαδρομή ενηλικίωσης και αυτογνωσίας του ήρωα, την απώλεια των δικών του ανθρώπων, τον αποκλεισμό και την προσφυγιά. Ζούμε μέσα από τα μάτια ενός ασυνόδευτου παιδιού το ρατσισμό, το δικαίωμα στη διαφορετικότητα και πολλά άλλα ζητήματα που ανακαλύπτει ο μικρός θεατής μέχρι το τέλος του έργου, όπου τελικά βλέπει τον ήρωα να τα καταφέρνει, παρά τις αντίξοες συνθήκες.

Το Ταξίδι του Φερεϋντούν, μέσα από την αλληλεπίδραση των τεχνών του Θεάτρου, του Video Art και του Σύγχρονου Χορού, προσφέρει στα παιδιά τη δυνατότητα να αναπτύξουν τη συναισθηματική τους νοημοσύνη και να έρθουν πιο κοντά στα συναισθήματά τους. Να θέσουν ερωτήματα ή να βρουν απαντήσεις, πάνω στα ευαίσθητα θέματα της ανθρώπινης ύπαρξης.

Και το σημαντικότερο. Βάζει την ποίηση στο κέντρο της ζωής, όπως της αξίζει. Γιατί, τι είναι η Ποίηση; Τα μάτια των παιδιών που μετά την παράσταση, κοιτάζουν τον κόσμο γύρω τους αλλιώς, και λαμπυρίζουν και τον δικό μας κόσμο!
Κατερίνα Βαρδακαστάνη

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ:
Συγγραφέας: Γρηγόρης Χαλιακόπουλος
Σκηνοθεσία / Εικαστική επιμέλεια: Κατερίνα Βαρδακαστάνη
Χορογραφίες: Κάλλια Θεοδοσιάδη
Φωτισμοί: Δημήτρης Παπαδόπουλος
Video Art: Ευγένιος Αρβανιτάκης
Κοστούμια: Βεστιάριο L.TSAGAS
Βοηθός Σκηνοθέτη: Κωστής Σαββιδάκης
Βοηθός Ενδυματολόγου : Μυρτώ Σταματοπούλου
Κατασκευές: Φίλις Μέμου
Φωτογραφίες: Κλεώ Καλλέργη
Υπεύθυνη Δημοσίων Σχέσεων : Γιάννα Ακριβού
Υπεύθυνη Παραστάσεων : Βούλα Αλεξοπούλου

ΠΑΡΑΓΩΓΗ: ΘΕΑΤΡΟ ΚΝΩΣΟΣ

ΠΑΙΖΟΥΝ ΟΙ ΗΘΟΠΟΙΟΙ:
Λευτέρης Τσάτσης, Κωστής Σαββιδάκης,
Μαρία Δρακοπούλου, Σπύρος Κοντορίζος,
Βασίλης Παπαδημητρίου, Κάλλια Θεοδοσιάδη
Διάρκεια : 90 λεπτά με διάλειμμα
Ημέρες παραστάσεων : Κυριακή 3 μ.μ.
Έναρξη παραστάσεων: Παρασκευή 29 Σεπτεμβρίου 2017 στις 9 μ.μ.
Γενική είσοδος για σχολεία και οργανωμένες παραστάσεις: 6 ευρώ