Μια ζωή χωρίς άλλοθι της Ελένης Γλύκατζη-Αρβελέρ

Η Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ βουτάει στο παρελθόν και αφηγείται στον δημοσιογράφο Γιάννη Ν. Μπασκόζο την ταραχώδη και ενδιαφέρουσα ζωή της, χωρίς φόβο αλλά με πάθος.

Από τα προσφυγικά σπίτια στον Βύρωνα, όπου εξακολουθεί να μένει, και τα βουνά της Στερεάς, ως Επονιτάκι, στο κέντρο του Παρισιού, πρύτανης όλων των Πανεπιστημίων του Παρισιού, η Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ είχε μια ταραχώδη όσο και ενδιαφέρουσα ζωή. Η ίδια την τιτλοφορεί «χωρίς άλλοθι», γιατί πολλές φορές κινήθηκε στα όρια των εποχών με ρίσκο και θράσος.

Μέσα από την αφήγησή της διακρίνουμε μια αγωνίστρια της ζωής αλλά και της επιστήμης. Είτε ως γραμματέας της ΕΠΟΝ Βύρωνα είτε ως καθηγήτρια στη Σορβόννη στη διάρκεια των γεγονότων του Μάη του ’68, αυτή η μικρόσωμη γυναίκα είχε βαθιά πίστη στον εαυτό της και στις δυνάμεις της. Οι έρευνες για το Βυζάντιο είναι η μεγάλη προσφορά της στον νεότερο ελληνισμό, καθώς συνέδεσε το όνομά της με την ανάδειξη μιας εποχής που για χρόνια θεωρούνταν «σκοτεινή».

«Αναγκαστικά η διδασκαλία μεταφέρθηκε σε διάφορα σπίτια κάπου κοντά στο Α' Νεκροταφείο, στη Γούβα. Είμαι πια Γ' Γυμνασίου, 1941 και πηδώ πάνω από πτώματα για να φτάσω στο σχολείο, το οποίο ήταν απλώς ένα σπίτι, όπου είχαν βάλει τη Γ' τάξη. Πού ήταν οι άλλες τάξεις δεν θυμάμαι. Θυμάμαι ότι έφτανε το καρότσι του Δήμου και μάζευε τα πτώματα για να τα βάλει σε ομαδικό τάφο, σε έναν λάκκο. Κάποτε με βρίσανε εδώ κάποιοι γιατί είπα “Ποια κρίση, ποια κρίση τώρα;” Τέλος πάντων. Αλλά αυτό βέβαια δεν τολμώ πια να το ξαναπώ. Βέβαια υπάρχει κρίση, όταν χάνεις αυτά που είχες».
απόσπασμα από το βιβλίο

Από τις εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ κυκλοφορεί επίσης το βιβλίο της Γιατί το Βυζάντιο.

Η αγωνία ενός ρεπόρτερ του Νίκου Χασαπόπουλου
Άγνωστα ιστορικά στιγμιότυπα (1975-2017) όπως τα αφηγήθηκε στον Γιάννη Ν. Μπασκόζο

Ο πολύπειρος δημοσιογράφος Νίκος Χασαπόπουλος, γνωστός από τη στήλη του «Βηματοδότης», καταγράφει την ιστορία των μικρών γεγονότων και τη γοητεία των κρυφών πλευρών της.

«Σαράντα τρία χρόνια είμαι στο Βήμα. Μπήκα τον Σεπτέμβριο του 1974 και παραμένω μέχρι και σήμερα, με όλα τα προβλήματα που παρουσιάστηκαν σε αυτό το ιστορικό φύλλο. Προσελήφθην ως ρεπόρτερ και θα αποχωρήσω ως ρεπόρτερ.

Τα τελευταία χρόνια, που είχα αναλάβει τη στήλη του «ΒΗΜΑτοδότη», στην τελευταία σελίδα της εφημερίδας, είχα συνεχείς παρενοχλήσεις αλλά και μεγάλες επιτυχίες. Τη θεωρούσαν ως τη δημοφιλέστερη στήλη σε όλο τον αθηναϊκό Τύπο, με βάση τις μετρήσεις. Όλοι, κυρίως οι πολιτικοί, θέλανε μια αναφορά του ονόματός τους, έστω και αρνητική, όπως κάποιοι μου έλεγαν.
Δούλεψα είκοσι οκτώ χρόνια στην ΕΡΤ: στην αρχή στην ΥΕΝΕΔ, εν συνεχεία στην ΕΡΤ2 και τέλος στην ΕΡΤ στην Αγία Παρασκευή, χρόνια καλά και κακά.

Σαράντα τρία χρόνια η δημοσιογραφία με έθρεψε και την έθρεψα.
Σε αυτό το βιβλίο συγκέντρωσα μερικά αποσπάσματα εμπειριών από αυτά τα χρόνια, μικρά αλλά –πιστεύω– συμβολικά, για μια εποχή που πολλές φορές πίστεψε ότι θα ξεγελάσει τον χρόνο. Μέσα σε αυτά θα βρείτε τις χαρές και τις πίκρες του δημοσιογράφου, αλλά και αγωνίες, πάθη, λάθη. Θα γελάσετε για σοβαρά γεγονότα και θα κλάψετε με τα ευτράπελα. Όλα ήταν δημοσιογραφία. Τίποτα παραπάνω, τίποτα λιγότερο».
απόσπασμα από το βιβλίο

Γυμνοί στην Κρίση του Κώστα Μητρόπουλου

Με το γνωστό του χιούμορ, ο πολύπειρος γελοιογράφος σχολιάζει, σατιρίζει και δείχνει τον δρόμο της εξόδου από την Κρίση.

«Ο γκρεμός είναι γκρεμός. Πάει και τελείωσε. Το ρέμα όμως μπορεί πιο κάτω να γίνεται ποτάμι. Με νεράκι γάργαρο. Με φυλλωσιές δροσερές στις όχθες. Και εκεί μπορεί να σεργιανάνε νεράιδες και να χοροπηδούν συλφίδες! Ζουμερές, αφράτες, παιχνιδιάρες! Εν ολίγοις. Συνοψίζοντας, το μέλλον έχει θέσεις για πάρκινγκ. Οι πιθανότητες να έχουμε και αυτοκίνητο πάλι είναι αρκετούτσικες! Μην το αποκλείετε καθόλου».

απόσπασμα από τον πρόλογο του βιβλίου

Από τις εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ κυκλοφορεί επίσης το λεύκωμά του 1960-2015: Τα καλύτερά μας χρόνια.

 Che: Εικόνες μιας ζωής
Όσκαρ Σόλα, Φερνάντο Ντ. Γκαρσία (επιμέλεια)

Μέσα από 400 περίπου φωτογραφίες του Che παρακολουθούμε τη ζωή του μεγαλύτερου επαναστάτη του 20ού αιώνα από τα παιδικά του χρόνια μέσα στην οικογένεια μέχρι την πολιτική δραστηριοποίηση, τις στρατιωτικές επιχειρήσεις και το τέλος του.

Ο Ερνέστο Τσε Γκεβάρα ανήκει μόνο στον εαυτό του. Πενήντα χρόνια μετά την εκτέλεσή του σε βουνό της Βολιβίας, ο Τσε μοιάζει να μας στέλνει ένα τελευταίο συνωμοτικό κλείσιμο του ματιού που παρακινεί σε εξέγερση. Ο πιο διάσημος αντάρτης του 20ού αιώνα προβάλλει τη δική του μεγάλη πορεία αντικομφορμισμού στις νέες γενιές.

Πέρα από τις πράξεις πολιτικής αναταραχής, με μεγάλη επιρροή στη δεκαετία του ’60, σήμερα είναι κυρίως η φυσιογνωμία του –αυτή η οικεία και ταυτόχρονα άγνωστη εικόνα– που προβάλλει ένα συναίσθημα κόντρα στο σύστημα και ένα πρότυπο αδιάφθορης συμπεριφοράς απέναντι στην εξουσία.

Το βιβλίο υπερβαίνει τα όρια της βιογραφίας και του απλού φωτογραφικού άλμπουμ. Μέσα από τις 400 φωτογραφίες, πολλές από αυτές ανέκδοτες, επιλέγει να προτείνει ένα οδοιπορικό στο οποίο, εν είδει σεναρίου, εικόνες και αφήγηση, φωνές και οράματα συνδυάζονται και αναμειγνύονται. Επομένως πρόκειται για ένα βιβλίο-φιλμ στο οποίο, μισό αιώνα μετά τον θάνατό του, ο Τσε Γκεβάρα και πάλι πρωταγωνιστεί.

Ο Τσε Γκεβάρα, πενήντα χρόνια μετά την εκτέλεσή του από τον βολιβιανό στρατό, στις 9 Οκτωβρίου του 1967, διατηρεί την αίγλη του ηρωικού αντάρτη. Παρ’ όλο που συχνά χρησιμοποιείται ως αντικείμενο του μάρκετινγκ, με την αναπαραγωγή της εικόνας του σε μπλουζάκια εφήβων και πλακάτ σε ροκ συναυλίες, το είδωλό του εγγυάται ότι η λατρεία του δεν θα είναι κοινότοπη. Ο Τσε είναι ένα αναπόφευκτο ορόσημο στην ουτοπία τού ν’ αλλάξουμε τον κόσμο.

ΞΕΝΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

Σειρά: Μεγάλες αφηγήσεις
Έργα-ορόσημα της παγκόσμιας πεζογραφίας, έργα συγγραφέων που έσπασαν το φράγμα του χρόνου και αξίζει να διαβάζονται από όλους ως μέρος μιας συναρπαστικής επικαιρότητας που μας αφορά. Τη σειρά επιμελείται ο συγγραφέας Δημήτρης Στεφανάκης.

 Θάνατος στη Βενετία του Thomas Mann
μετάφραση: Βασίλης Τσαλής
πρόλογος: Δημήτρης Στεφανάκης

Το βιβλίο γράφτηκε το 1912 κι είναι ένα εκπληκτικής δεξιοτεχνίας χρονικό της παρακμής, της κάθε είδους παρακμής. Ο βραβευμένος με Νόμπελ Thomas Mann αναλύει και καταγράφει με ακρίβεια τις τάσεις της εποχής του, τις αγωνίες της ωριμότητας, την άβυσσο του θανάτου, που περισσότερο από καθένα βιώνει και αισθάνεται ο καλλιτέχνης, ο δημιουργός.
Ο πενηντάχρονος Γκούσταφ Άσενμπαχ, ένας επιτυχημένος συγγραφέας, ταξιδεύει στη Βενετία για διακοπές. Στη διάρκεια ενός γεύματος στο ξενοδοχείο, την προσοχή του τραβάει ένα εξαιρετικά όμορφο αγόρι. Σύντομα οι μέρες του αρχίζουν να περιστρέφονται γύρω από το πότε θα το ξαναδεί και αγνοεί τις δυσοίωνες φήμες που κυκλοφορούν ότι ένας λοιμός εξαπλώνεται στην πόλη.
Το βιβλίο μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο από τον Λουκίνο Βισκόντι με τον Ντερκ Μπόγκαρτ στον ρόλο του Γκούσταφ Άσενμπαχ.

«Πολλά, πάμπολλα τα ερωτήματα που θέτει ο Μαν στην πυκνή ύφανση αυτής της νουβέλας κι ο αναγνώστης θα απαντήσει κατά το δοκούν. Ωστόσο δίνεται και μια απάντηση απευθείας από τον συγγραφέα. “Οι άνθρωποι δεν ξέρουν γιατί επαινούν ένα έργο τέχνης. Μη όντας ειδήμονες, πιστεύουν ότι ανακαλύπτουν σ’ αυτό εκατοντάδες προτερήματα για να δικαιολογήσουν την προτίμησή τους· όμως ο πραγματικός λόγος της επιδοκιμασίας τους είναι κάτι απρόσμενο, […] ότι συμπάσχουν”. Στον Θάνατο στη Βενετία, στη σύντομη αυτή ιστορία όπου όλα εκτυλίσσονται στο πνεύμα μιας μουσικής σύνθεσης, με τον ρυθμό να επιταχύνεται από τη μία φράση στην άλλη, μας δίνεται τουλάχιστον η δυνατότητα να συμπάσχουμε με τον ήρωά του κι εντέλει να τον συμπαθήσουμε παρά την εσωτερική σύγχυση και τα ανομολόγητα πάθη του».
απόσπασμα από τον πρόλογο του βιβλίου

«Αναμφισβήτητα ένας από τους κλασικούς τίτλους της σύγχρονης ευρωπαϊκής λογοτεχνίας».
Independent

Από τις εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ κυκλοφορεί επίσης το μυθιστόρημά του Το μαγικό βουνό.

Το μοναστήρι της Πάρμας του Σταντάλ
μετάφραση-πρόλογος: Δημήτρης Στεφανάκης

 Μια εξαίσια αναπόληση του Μιλάνου του 1796, τον καιρό της γαλλικής κατοχής, καθώς και το δράμα του Βατερλώ.
Το Μοναστήρι της Πάρμας του Σταντάλ καθόρισε το ίδιο το μυθιστορηματικό είδος και θεωρείται από πολλούς το σημαντικότερο γαλλικό μυθιστόρημα του 19ου αιώνα. Πρόκειται για ένα αφηγηματικό παραλήρημα νεανικής τόλμης και πάθους με φόντο τα χρυσαφένια τοπία της Ιταλίας μέσα και έξω από τον ναπολεόντειο κόσμο. Ο έρωτας, οι συνωμοσίες, η τέχνη της μηχανορραφίας και η πολιτική μαζί με όλα σχεδόν τα ανθρώπινα προτερήματα και ελαττώματα διεκδικούν το μερίδιό τους σε έναν καταιγισμό μικρών και μεγάλων επεισοδίων.
Πρωταγωνιστεί ο ευειδής νεαρός αριστοκράτης Φαμπρίτσιο ντελ Ντόγκο, η αμίμητη θεία του κόμισσα Σανσεβερίνα, ο δισυπόστατος κόμης Μόσκα και η Κλέλια ντελ Κόντι, μια ιδεατή κορασίδα. Πάνω απ’ όλα όμως πρωταγωνιστεί η στιβαρή φιγούρα του Σταντάλ που κοιτάζει από ψηλά και ενορχηστρώνει μεγαλοφυώς το αριστούργημά του.
Μυθιστόρημα αφιερωμένο στην αγέρωχη νιότη, στη δύναμη του έρωτα μα και στο τραγικό μεγαλείο του ανθρώπου όταν αυτός αναμετράται με τον πόλεμο, τον θάνατο και τον θεό του.

«Για πολλούς το Μοναστήρι της Πάρμας δεν είναι μόνο το magnum opus του Σταντάλ, αλλά και το μείζον γαλλικό μυθιστόρημα του 19ου αιώνα. Η σημασία του για τον κόσμο της λογοτεχνίας είναι ακόμα μεγαλύτερη, αν λάβουμε υπόψη τον επιδραστικό ρόλο του στο τολστοϊκό σύμπαν. […] Για τον τρόπο που υποδέχτηκε η κριτική το Μοναστήρι της Πάρμας αρκεί το άρθρο του νεαρού τότε Μπαλζάκ, που αποτέλεσε έκτοτε επωδό της πρώτης έκδοσης. Μαζί με την απάντηση του Σταντάλ αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της στανταλικής ποιητικής. Όταν ο Μπαλζάκ ομολογεί πως διάβασε τρίτη φορά το μυθιστόρημα, δεν ψεύδεται. Είναι τόσο ενδελεχής η κριτική ματιά του, ώστε δεν υπάρχει καμία αμφιβολία για αυτό. Άλλωστε συνάδει με την παρότρυνση του βρετανού λόγιου Σίριλ Κόνολι, ο οποίος επιμένει ότι κάθε σπουδαίο λογοτεχνικό κείμενο γράφεται για να διαβαστεί τουλάχιστον δύο φορές».
απόσπασμα από τον πρόλογο του βιβλίου

Δείτε όλα τα βιβλία της σειράς «Μεγάλες αφηγήσεις» ΕΔΩ.